Vaseline is een bijproduct van aardolie. Het klinkt misschien vreemd om aardolie op je huid te smeren, maar bijna alles wat wij gebruiken is afkomstig van aardolie. In 1859 werd de eerste petroleum jelly ontdekt, toen nog in ongezuiverde vorm. Vele jaren later werd er patent op vaseline aangevraagd. Het is een geregistreerde merknaam die tegenwoordig ook wordt gebruikt voor soortgelijke producten. Vaseline is niet om te eten maar wordt gebruikt voor een droge huid, bij eczeem, als smeermiddel en tegen roest.
Is vaseline echt gemaakt van aardolie?
Ja, vaseline is afkomstig van aardolie. Aardolie ontstaat uit organische resten en bestaat voornamelijk uit koolwaterstoffen. Koolwaterstoffen ontstaan uit waterstof en koolstof. Deze vormen een chemische verbinding met elkaar. Aardolie wordt gevormd op de zeebodem, waar de zuurstof weinig aanwezig is. Hierdoor worden organische resten niet volledig verteerd. Het ontstane kerogeen (chemische verbinding) kan onder invloed van hogere temperaturen omgezet worden in aardolie. De aardolie wordt gewonnen door middel van boringen. De mens gebruikt aardolie als grondstof en brandstof. Daarnaast wordt aardolie gebruikt om medicijnen te maken. Bijna alles wat wij gebruiken wordt vanuit een verbinding van aardolie gemaakt. Dat vaseline van aardolie wordt gemaakt is dus geen vreemd verschijnsel.
Ontstaan van vaseline
In 1859 was het de chemicus Robert Chesebrough die hoorde van het verschijnsel rod wax. Zo werd de zwarte stroopachtige substantie genoemd die aan de boortorens en de boren bleef plakken. Olieboorders gebruikten het spul om er hun wonden mee in te smeren, waardoor deze sneller genazen. Hij besloot het spul te destilleren, waardoor de componenten van het mengsel van elkaar gescheiden werden. Op deze manier verkreeg hij de gele vaseline. In 1872 vroeg Chesebrough hierop octrooi aan.
Verschil tussen gele en witte vaseline
We onderscheiden gele en witte vaseline. De witte vaseline is over het algemeen te koop bij drogist en apotheek. De gele vaseline wordt vaselinum flavum genoemd. Witte vaseline is de gebleekte vorm en noemen we vaselinum album. Witte vaseline is meer gezuiverd en wordt daarom vaker toegepast in zalven. Witte vaseline is, net als de gele variant, zuurvrij.
Petroleum jelly of vaseline?
Vaseline is een geregistreerde merknaam. Officieel heet het petroleum jelly (petrolatum). Tegenwoordig wordt vaseline als soortnaam gebruikt. Dit betekent dat de merknaam zo is ingeburgerd in de taal, dat we de merknaam gebruiken om soortgelijke zalven aan te duiden. Dit noemen we ook wel merkverwatering.
Waar wordt vaseline voor gebruikt?
De meest gebruikte toepassing van vaseline is huidverzorging. Vaseline wordt vooral gebruikt bij een droge huid en vormt daarnaast de basis voor veel soorten zalven. Vaseline bestaat uit minerale oliën en is daardoor geschikt voor de huid. Het trekt niet in maar blijft als een laag op de huid liggen. Hierdoor dekt het de huid af en voorkomt vochtverlies. Bij eczeem of een zeer droge huid neemt het de barrièrefunctie van de huid over. Ook voor de lippen werkt vaseline beschermend. Het beschermt de lippen tegen koude en uitdroging. Daarnaast wordt het gebruikt om pas gezette tatoeages te beschermen tegen uitdrogen en het loslaten van korsten.
Vaseline laat zich goed mengen met andere bestanddelen. Daardoor wordt het vaak als basis gebruikt om zelf een crème of zalf te maken. Bij een temperatuur van 40 tot 60 graden smelt het en laat zich dan goed vermengen. Vaseline wordt hiervoor vaak au bain marie verwarmd (in een kom of pan die in een grotere pan warm water staat).
Vaseline is bestand tegen de inwerking van chemicaliën. Daardoor wordt het vaak gebruikt om de huid af te dekken wanneer een gedeelte wordt geverfd (bijvoorbeeld haarverf, waarbij de haargrens en oren worden ingesmeerd met vaseline). Ook voor het gedeeltelijk schminken wordt vaseline gebruikt om het niet te schminken gedeelte af te dekken. Het wordt soms gebruikt om wonden mee af te dekken ter voorkoming van infectie.
Vaseline kan goed gebruikt worden als smeermiddel. Het kan gebruikt worden op hout, metaal en andere materialen. Doordat het zuurvrij is werkt het niet in op onderdelen. Vaseline kan hiermee veilig gebruikt worden. Machines kunnen beschermd worden tegen roest met een flinke laag vaseline. Daarnaast maakt vaseline leder soepel en houten meubels glanzend. Het kan ook ingezet worden als glijmiddel, bijvoorbeeld bij het inbrengen van een zetpil.
Het eten van vaseline is niet direct schadelijk: wie per ongeluk wat binnen krijgt zal hier geen nadelige gevolgen van ondervinden. Verder wordt het niet aangeraden om vaseline te eten. Het heeft geen nuttig of bewezen effect en de gevolgen van het eten van grote hoeveelheden vaseline kan zelfs schadelijk zijn.
© 2014 - 2023 Bibiana, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Smeer je mooi met vaseline!Veel vrouwen definiëren vaseline als wondermiddel. Niet zo gek als we ons bedenken dat vaseline zoveel gunstige werkinge…
Droge handen en eczeemHet is goed mogelijk dat je last hebt van droge handen omdat je eczeem hebt. Eczeem is een huidaandoening en veel mensen…
Eczeem 'dermatitis'Eczeem is een ontstekingsreactie van de huid. Jonge kinderen hebben het vaak. Het kan vanaf de geboorte al ontstaan of o…
Vaseline en veel gebruiksmogelijkhedenVaseline is nagenoeg reukloos maar met een beetje fantasie ruik je toch de petroleum waar het van gemaakt is. Uiteraard…
Adviezen voor een mooie en gezonde huidAlle vrouwen willen er stralend en gezond uitzien, zowel met als zonder make-up. En dat begint natuurlijk bij een mooie,…
Huidverzorging om effecten huidveroudering te remmenDe huid verandert naarmate we ouder worden. De elasticiteit wordt minder, waardoor er rimpels ontstaan. Na het twintigst…
Bronnen en referenties
- http://www.vanmaanen.org/hans/boeken/tas.html#Anchor-Vaseline-49575
- http://nl.wikipedia.org/wiki/Vaseline
Certainly! Vaseline, derived from petroleum jelly, is a fascinating product with diverse applications. Its origins lie in petroleum, a substance primarily composed of hydrocarbons formed from organic matter. The process begins on the seafloor, where oxygen is scarce, allowing organic remains to undergo incomplete decomposition. This forms kerogen, which, under higher temperatures, transforms into crude oil. Extraction methods involve drilling to obtain this resource.
The discovery of petroleum jelly traces back to 1859 when a chemist named Robert Chesebrough encountered "rod wax," a substance clinging to drilling equipment in oil fields. Observing oil drillers using it to heal wounds, he distilled the material, separating its components to yield the yellowish vaseline. Later, in 1872, Chesebrough patented this process.
There exist distinctions between yellow and white vaseline. Yellow vaseline, known as vaselinum flavum, is less refined, while white vaseline (vaselinum album), commonly found in pharmacies, undergoes a bleaching process, making it more suitable for various ointments due to its higher purity and acid-free composition.
Originally trademarked as petroleum jelly, "Vaseline" is now a genericized term, commonly used to refer to similar petroleum jelly-based products, a phenomenon known as brand erosion or genericization.
As for its applications, vaseline is widely utilized in skincare. Its mineral oil composition forms a protective layer on the skin, preventing moisture loss and aiding in healing dryness and conditions like eczema. It's also effective for lip care, shielding against cold and dryness. Moreover, vaseline serves as a base in creating creams or ointments due to its compatibility with other ingredients when heated between 40 to 60 degrees Celsius. Its resistance to chemicals makes it valuable in protecting the skin during activities like dyeing hair or covering wounds to prevent infections.
Beyond skincare, vaseline functions as a lubricant for various materials such as wood and metal, thanks to its acid-free nature, which prevents corrosion. It's used to maintain machinery, prevent rust, condition leather, and enhance the shine of wooden furniture. Additionally, vaseline finds occasional use as a lubricant, like aiding in the insertion of suppositories.
While ingesting vaseline isn't immediately harmful, it's not recommended due to its lack of nutritional value and potential adverse effects in large quantities.
The article you provided offers a comprehensive understanding of vaseline's origins, types, uses, and safety measures, presenting a valuable resource for those interested in its composition and applications.
